Zelfzorg voor werknemers. Het klinkt misschien als een bonus, maar in werkelijkheid zou het topprioriteit moeten zijn binnen iedere organisatie.

Zelfzorg is meer dan een fitnessabonnement of af en toe een wellness-middag. Zelfzorg is een cruciaal onderdeel van een sterke bedrijfscultuur. Werkelijk geïntegreerd heeft zelfzorg de kracht om de gezondheid, motivatie en werkplezier van medewerkers blijvend te verhogen.

Wat is zelfzorg?

Zelfzorg is allesbehalve een quick fix en betekent voor iedereen iets anders. Voor de één is het dagelijks bewegen, voor de ander juist rust nemen of tijd maken voor vrienden en familie. Zelfzorg hoort geen optie te zijn die je op een vrije dag invult. Het moet een vaste routine zijn waarmee je jezelf fysiek en mentaal sterk houdt, wat er ook gebeurt. Door in zelfzorg te investeren, bouw je aan je eigen energie en werkplezier – dag na dag.

Gelukkig zien steeds meer werkgevers het verband tussen zelfzorg en hun bedrijfsresultaten. Medewerkers die goed in hun vel zitten, zijn productiever, minder vaak ziek en stralen hun enthousiasme uit naar de rest van het team. Zelfzorg serieus nemen is dus geen overbodige luxe. Het is een investering in een gezonde, loyale organisatiecultuur waarin iedereen floreert.

CRAFT your life!

Bij Dutch Leaders gaan we een stap verder met het programma CRAFT your life – geen standaard vitaliteitsprogramma, maar een geïntegreerde aanpak voor duurzaam welzijn. Dit programma richt zich op:

• gezonde gewoontes: routines die balans en vitaliteit ondersteunen;
• zinvol werk: inzicht in wat voor ieder individu betekenis geeft;
• positieve mindset: technieken om sterker om te gaan met uitdagingen;
• sociale relaties: de waarde van verbinding en steun onder collega’s;
• gezondheid en vitaliteit: van beweging en voeding tot rust en slaap.

Dit jaarprogramma volgt de principes van positieve gezondheid, waarbij naast fysieke gezondheid, mentale en sociale veerkracht centraal staan. Zo bouwen we aan een werkplek die daadwerkelijk een impact maakt op het hele leven van medewerkers.

Zelfzorg vraagt om een omslag. Het moet vanzelfsprekend zijn om tijd vrij te maken voor een wandeling, een ontspanningsmoment of een activiteit die je welzijn versterkt. Dat vraagt flexibiliteit van werkgevers, maar levert ook veel op: gezonde, energieke en bevlogen medewerkers die met plezier naar hun werk gaan.

Wil jij als werkgever bijdragen aan een cultuur van welzijn en vitaliteit? Ontdek hoe CRAFT your life jouw organisatie naar een hoger niveau kan tillen. Neem contact met ons op via leoni@dutchleaders.nl en bouw samen met ons aan een werkplek waar de mens écht centraal staat.

Twee vragen die jij jezelf als leidinggevende waarschijnlijk vaak stelt:

1.  Hoe krijg ik mijn agenda gemanaged?

2. Hoe gaat het met mijn mensen?

Ten minste, deze vragen hoor ik regelmatig tijdens coachingsessies.

Maar er is een derde vraag die vaak niet gesteld wordt: hoe zorg ik voor mezelf?

Hoewel mensen weten dat hun eigen welzijn essentieel is voor hun prestaties, krijgt zelfzorg vaak de minste prioriteit.

Wat is zelfzorg?

Zelfzorg gaat over de bewuste aandacht en verantwoordelijkheid voor je mentale, emotionele, fysieke en spirituele welzijn. Het is niet zomaar een modewoord, maar een noodzaak voor elke leider. Als je niet goed voor jezelf zorgt, heeft dat direct invloed op je prestaties én je team.

Misschien herken je de volgende signalen:

• je voelt je voortdurend vermoeid of uitgeput
• je raakt snel geïrriteerd of gestrest
• je hebt moeite om tijd voor jezelf vrij te maken
• je vindt het lastig om gefocust te blijven
• dingen waar je normaal van geniet, geven je minder voldoening
• je hebt minder zin in sociale interacties
• je grijpt vaker naar comfort food of alcohol om te ontspannen.

Dit kunnen tekenen zijn dat je zelfzorg tekortschiet. Het continu negeren van deze signalen leidt tot chronische stress en fysieke gezondheidsproblemen.

In coachinggesprekken hoor ik leidinggevenden vaak worstelen met zelfzorg. Alsof zelfzorg een luxe is, en dat onderaan de lijst staat.

Hoe maak je zelfzorg tot je prioriteit?

Zelfzorg is geen soft begrip of iets wat je doet als je extra tijd hebt. Het is de basis van effectief leiderschap.

Hier zijn enkele suggesties om zelfzorg in je dagelijks leven te integreren:

• stel grenzen en scheid werk & privé: zorg dat je buiten werktijden niet constant bereikbaar bent.
• plan herstelmomenten: neem regelmatig pauze, maak tijd voor hobby’s en zorg voor voldoende slaap. Dit zijn noodzakelijke herstelmomenten, geen tijdverspillers.
• beweeg - de hele dag door - en eet gezond: beweging en gezonde voeding beïnvloeden direct je energieniveau en mentale welzijn.
• zorg voor mentale rust: meditatie, mindfulness of een wandeling in de natuur helpen om je geest tot rust te brengen en balans terug te vinden.

De volgende keer dat je je afvraagt hoe je je agenda kunt managen of dat je team de juiste dingen doet, stel jezelf eerst de vraag: zorg ik goed voor mezelf?

Zelfzorg is je energiebron voor goed leiderschap - en dat hoef je niet alleen te doen. Dus mocht je hulp nodig hebben stuur me gerust een bericht, of kijk op onze CRAFT your life pagina.

Het merendeel van de leiderschapstrajecten richt zich op de top 20/30 van de organisatie, terwijl het middenkader het slechts moet doen met het voorbeeldgedrag van de top. Een ingewikkelde opgave.

Leiderschapsontwikkeling blijft een hot topic binnen organisaties, maar te vaak wordt de focus beperkt tot de top 20/30. Dit is een gemiste kans. Het middenkader, dat cruciaal is voor de dagelijkse operatie en het vormen van de cultuur, krijgt vrijwel geen aandacht. Hierdoor ontstaat een kloof tussen de visie van de top en de uitvoering op de werkvloer.

In bijna alle leiderschapstrajecten wordt geleund op het principe van voorbeeldgedrag. Terwijl het voorbeeldgedrag van de top in de praktijk nauwelijks tot niet wordt doorgegeven. De voornaamste 3 redenen hiervoor:

1. De top is niet zichtbaar. 
Leiders aan de top zijn vaak te ver verwijderd van de dagelijkse realiteit. Hun invloed op het middenkader is daardoor beperkt en wordt overschat.

2. Blijvende incompetentie.
Leiders worden onvoldoende uitgedaagd om zich te ontwikkelen of zitten op de verkeerde plek. Dit demotiveert het middenkader en vermindert hun vertrouwen in het leiderschap.

3. Continue wisselingen aan de top. 
De frequente leiderschapswisselingen zorgt voor onzekerheid en gebrek aan consistentie. Het middenkader blijft vaak achter met de last om de organisatie draaiende te houden, zonder de benodigde steun van bovenaf.

Als je leiderschapsontwikkeling echt wilt laten slagen, moet de focus liggen op en-en. Dit betekent dat er zowel in de top, het middenkader, als in de medewerkers geïnvesteerd wordt.

Het advies

Mijn 3 belangrijkste adviezen aan degene die aan de knoppen draaien van leiderschapsontwikkeling:

1. Investeer ook in je middenkader
Het middenkader is de ruggengraat van de organisatie. Zij zijn degene die de strategie van de top vertalen naar de praktijk. Door hen te versterken in hun leiderschapsrol, zorg je voor een stabiele en veerkrachtige organisatie.

2. Bouw aan samenwerkingsverbanden tussen het middenkader
Samenwerking binnen het middenkader is essentieel voor een effectieve doorgaans procesgedreven organisatie. Investeer in teamontwikkeling tussen de teams om silo’s te doorbreken en de organisatiewaarden te vertalen naar cultuurgedrag.

3. Investeer in persoonlijk leiderschapsontwikkeling van je medewerkers
Iedere medewerker kan vanuit zijn of haar rol leiderschap tonen. Door persoonlijke leiderschapsontwikkeling te stimuleren, creëer je een cultuur waarin iedereen verantwoordelijkheid neemt en bijdraagt aan het succes van de organisatie. Waarom dat prioriteit zou moeten zijn, lees je hier.

Wat doe je liever? Geld spenderen aan je top 20/30, waarvan je na het lezen van deze blog weet dat het niet het gewenste effect heeft op je totale organisatie of kies je voor een meer geïntegreerde duurzame aanpak: en-en.

Je fysiek en mentaal goed voelen op je werk en met voldoening in het leven staan, dat is waar ons CRAFT your life programma voor staat. Craft your life richt zich volledig op medewerker wellbeing. En wellbeing zien wij als iets dat beïnvloed wordt door diverse factoren. O.a. door te werken in een positieve omgeving, maar ook hechte relaties te onderhouden en een gezonde levensstijl nastreven. Het draait om hoe je de balans hiertussen regisseert.

In een leven waar privé en zakelijk inmiddels volledig met elkaar verweven zijn, is het bewaken en behouden van deze balans een stevige uitdaging. Uit onderzoek en recente berichten in de media blijkt dat werkgerelateerde stress en burn-out een steeds groter probleem wordt voor werknemers en werkgevers.

• Volgens cijfers van TNO en CBS, gepubliceerd in 2022, ervaren ruim 17% van de werknemers in Nederland werkgerelateerde burn-outklachten. Dit komt neer op zo'n 1,3 miljoen mensen. 
• In een recente peiling van het CNV geeft 40% van de werknemers aan dat ze meer stress ervaren dan voor de coronacrisis.
• Uit een 85 jaar lopend onderzoek uitgevoerd door Harvard, publicatie in 2017, blijkt dat fysieke en mentale gezondheid direct samenhangt met het hebben van hechte sociale relaties, met vrienden, familie, collega’s. Het is cruciaal om tijd met elkaar door te brengen. 

Overlevingsmodus

Je kunt als mens van de ene op de andere dag zomaar geconfronteerd worden met zaken die je niet ziet aankomen. En hoe ga je daar dan mee om? Maar ook andere zaken kunnen ervoor zorgen dat je structureel over je grenzen gaat. Denk aan het gevoel dat je continu te weinig aandacht hebt voor je kinderen. Of dat je de verwachtingen op je werk niet kan waarmaken of dat je met verstoorde relaties te maken hebt, thuis, op het werk of met vrienden en collega's. Als je hier langdurig mee geconfronteerd wordt, gaat dat op den duur je mentale, emotionele en fysieke gesteldheid beïnvloeden. Het is persoonsafhankelijk hoe dat zich uit. 

In onze praktijk zien we dat mensen zich niet meer kunnen ontspannen, voortdurend druk ervaren, een slechte nachtrust ervaren, daardoor moe en lusteloos zijn en een korter lontje hebben. Je kunt hierdoor in een overlevingsmodus terechtkomen en in het ergste geval zelfs (tijdelijk) uitvallen. Geluk en gezondheid kun je niet afdwingen, maar in balans blijven en veerkracht ontwikkelen, daar kan je wel regie in nemen! 

Gedeelde verantwoordelijkheid

En ook al zit niemand daar natuurlijk op te wachten, de actualiteit is dat 1 op de 3 werknemers worstelen om die balans goed te organiseren. Wat ons betreft ligt hier een gedeelde verantwoordelijkheid voor organisaties, professionals die hier direct invloed op hebben en medewerkers zelf om hierop te acteren.

Dat is dan ook precies de reden dat wij als coaches, trainers en professionals in persoonlijk leiderschap hebben besloten om onze jarenlange ervaring en expertise in het begeleiden van mensen in allerlei contexten en situaties, te bundelen in ons Craft your life programma.

Regie en weerbaarheid

Het uitgangspunt van CRAFT is dat het creëren van een goede balans, zowel privé als zakelijk, alles te maken heeft met hoe goed jij in staat bent om regie te houden op je totale leven. CRAFT is dan ook het best te omschrijven als een persoonlijk leiderschapsprogramma met als doel om je mentale, emotionele en fysieke weerbaarheid te vergroten.

Als deelnemer aan het CRAFT your life programma, krijg je de kans om aan jezelf te werken en te investeren in je eigen welzijn. Of je nu worstelt met werkgerelateerde stress, problemen in je persoonlijke leven, wil investeren in je relaties of op zoek bent naar meer balans en voldoening, CRAFT helpt je om positieve veranderingen in je leven aan te brengen. Wij lopen een jaar lang met je mee om echt die balans te regisseren. 

Is je bewustzijn aangewakkerd en ben jij er klaar voor, is jouw team er klaar voor of is je organisatie er klaar voor?

Wil je hier meer over weten, download dan onze brochure!

In de dynamische wereld van vandaag ondergaan organisaties voortdurend veranderingen. Of het nu gaat om technologische vooruitgang, markttrends of interne processen, het vermogen om zich aan te passen en te evolueren is van cruciaal belang voor succes. Een van de meest uitdagende aspecten van verandering is het realiseren van een cultuuromslag binnen een organisatie. Hoe vergroot je de kans op succe? Door te investeren in het persoonlijk leiderschap van je mensen!

Wat is persoonlijk leiderschap en waarom is het zo belangrijk?

Persoonlijk leiderschap verwijst naar het vermogen van individuen om verantwoordelijkheid te nemen voor hun eigen acties, gedrag en ontwikkeling. Het draait om zelfbewustzijn, zelfmanagement en het vermogen om anderen te beïnvloeden. In het kader van een cultuuromslag betekent dit dat elk individu binnen de organisatie een actieve rol speelt in het vormgeven van de nieuwe gewenste cultuur.

Investeren in persoonlijk leiderschap begint met het erkennen van de waarde van elk individu binnen de organisatie. Mensen zijn geen passieve onderdelen van een machine; ze zijn de drijvende kracht achter verandering. Door te investeren in hun groei, ontwikkeling en welzijn, investeer je in de toekomst van de organisatie zelf.

Hoe kun je concreet investeren in persoonlijk leiderschap tijdens een cultuuromslag?

Hier zijn enkele praktische stappen:

1. Bied programma's aan die individuen helpen bij het ontwikkelen van leiderschapsvaardigheden, communicatievaardigheden en zelfbewustzijn.

2. Geef mensen de ruimte en autonomie om beslissingen te nemen en verantwoordelijkheid te nemen voor hun werk. Dit creëert een gevoel van eigenaarschap en betrokkenheid bij de verandering.

3. Moedig open communicatie aan en geef regelmatig constructieve feedback. Dit helpt bij het creëren van een cultuur van transparantie en continu leren.

4. Leiders binnen de organisatie moeten het goede voorbeeld geven als het gaat om persoonlijk leiderschap. Ze moeten consistent zijn in hun acties en woorden, en anderen inspireren om hetzelfde te doen.

Toewijding, geduld en consistentie

Investeren in persoonlijk leiderschap is geen eenmalige gebeurtenis, maar eerder een voortdurende inspanning. Het vereist toewijding, geduld en consistentie. Maar de voordelen zijn duidelijk: een meer veerkrachtige, betrokken en innovatieve organisatiecultuur die klaar is om te gedijen in een snel veranderende wereld.

Als organisaties streven naar cultuuromslag, laten ze niet na om te investeren in de meest waardevolle bron die ze hebben: hun mensen. Door persoonlijk leiderschap te cultiveren, leggen ze een stevig fundament voor succes op lange termijn.

Deze blog hangt al een paar weken in de lucht. Een paar keer per week denk ik, hier moet ik eens over schrijven. Het is een soort mini proces in mijzelf. Maar wat ga ik dan opschrijven? Een relaas over rust en stilte…

Het begon bij mijn moeder, waar ik laatst ook al over schreef. Als ik daar ben dan moet ik óf klusjes doen die zijn opgespaard óf bijpraten over hoe het gaat met mij en het gezin. En soms, dan ben ik weer even het kind dat thuis komt. Dan zit ik en dan overvalt me soms wat moeheid. Mijn moeder heeft geen tikkende klok zoals mijn oma die had, maar de rust die er hangt is vergelijkbaar.

Geborgen voelen

Twee weken geleden kwam ik een bekende tegen die vertelde dat hij met zijn broer was gaan wandelen van hun ouderlijk huis naar het huis waar hun oma vroeger woonde. Gewoon, om herinneringen op te halen aan oma, aan de tafel met het kleedje, een soort tapijt, en een bakje koffie. En om weer even de rust te ervaren die haar huisje met zich meebracht. Het gaf een ‘altijd veilig’ gevoel om daar te zijn. Ook al was het er voor kinderen dodelijk saai, je voelde je daar even geborgen. In onze trainerstaal zouden we dat nu een secure base noemen, iets of iemand die er altijd voor je is.

Stil zijn

Ik heb zelf een heel wisselende verhouding met de stilte. Thuis of in de auto zet ik het liefste muziek aan en mijn stemming bepaalt dan het genre. Net zoals ik vroeger piano speelde. Mijn moeder kon altijd mijn stemming raden als ik aan het spelen was, verliefd of juist treurig. Mijn brein, of eigenlijk mijn hele lichaam, gaat best lekker op muziek. Het volgen van een ritme vind ik heerlijk. Ook al is het een hele diepe toon met een traag ritme van bijvoorbeeld een meditatie. Ik denk dat deze trillingen bij mijn inprent horen. Ik ben opgegroeid met het maken van muziek. Kom ik toch weer terug op de veilige basis. Wat jazzmuziek mij brengt is een veilig gevoel. In slaap dommelend op de achterbank van de auto, terug rijdend van familie bezoek. Neem een van deze parels van Dizzy Gillespie… 

Tijdens coachgesprekken of in trainingen hou ik juist enorm van de rust en kracht die de stilte meebrengt. Stilte is nodig om diepere lagen te voelen, wat wordt er eigenlijk gezegd én wat wordt er niet gezegd? Want als we naar onszelf willen luisteren gaat dat beter als we niet praten, maar juist als we stil zijn. Vaak vinden deelnemers het wel eng of spannend als er een stilte valt. Het niets zeggen of verdragen dat er even reflectie tijd is, dat zijn we niet meer gewend.

Niets horen is niet makkelijk

Voor mij geldt dat ook vaak nog. Als er geen actieve geluiden om me heen zijn, dan lijkt het alsof mijn brein extra aan gaat. Ideeën en gedachten komen en gaan. Bijna alsof ze willen zeggen: wakker blijven! En dan is er ook nog die moeilijk te onderdrukken neiging om even op mijn mobiel te kijken en een berichtje te sturen. Tijdens het wandelen, fietsen of hardlopen is het relatief makkelijker om weinig gedachten te hebben. De omgeving maakt genoeg geluid, van vogels tot auto’s of brommers. 

Maar écht niets horen is niet makkelijk. Je brein blijft wakker en geeft zich niet snel over aan alleen maar voelen en ruiken bijvoorbeeld. Bijna alsof het brein de stilte eng vindt… Soms lukt het me wel. Dat is heerlijk, alsof de tijd uren duurt,  ik weer thuis kom bij mezelf en helemaal oplaadt. Maar ja, zodra ik denk hoe lekker het is, ben ik er weer uit! Ik heb nog werk aan de winkel dus… 

Alleen al daarom kijk ik reikhalzend uit naar onze Meaningful Leadership Community sessie in december met Mirjam van der Vegt over de Kracht van Rust. 

Dat duurt dus nog wel even, maar dan heb ik nog wat tijd om te oefenen!  Ssst…